Van loyaal zijn aan je ouders naar aan jezelf

Duizenden mensen wandelen dagelijks langs dit gedicht van Willem Wilmink, op de ramen van het kantoor van Villa Pinedo in hartje Utrecht. Een gedicht over een diepe liefde en loyaliteit naar beide ouders, ook als ze gescheiden zijn.

Als mens ben je onlosmakelijk verbonden met je biologische ouders. Uiteraard kunnen er andere belangrijke opvoeders en mensen in jouw leven zijn, maar je bestaat altijd voor 50% uit je biologische vader en voor 50% uit je biologische moeder. Als kind ben je van nature loyaal aan je beide ouders. Loyaliteit is een gecombineerd gevoel van verbondenheid en trouw. Je kunt als klein meisje of jongetje nog niet voor jezelf zorgen en bent volledig afhankelijk van je ouders.

Dat ‘loyaal zijn aan’ dient dus een belangrijk doel. Van nature houd je daarmee de band met je ouders in stand en houd je jezelf daarmee in feite in leven. Je hoopt je veilig en gezien te voelen door je ouders. Die afhankelijkheid maakt dat je volstrekt loyaal bent aan jouw ouders: de mensen die jou het leven hebben gegeven.

Bij scheiding en conflicten tussen ouders bestaat de kans dat je als kind voelt dat je, zoals Willem Wilmink beschrijft in zijn gedicht, niet (meer) openlijk van je beide ouders kan of mag houden. Als je je loyaliteit naar de ene ouder wil uiten, voel je dat je daarmee tegelijkertijd de andere ouder tekort doet en andersom. Als de ene ouder slecht praat over de andere ouder doet dat pijn. Je voelt diep van binnen een afwijzing van een deel van jezelf. Je bént immers ook voor de helft de andere ouder.

Misschien heb jij als kind tijdens de scheiding (onbewust) een keuze gemaakt aan welke ouder je het meest loyaal bent. Je kon toen niet anders; en nu ben je volwassen. Mag jij jezelf toestaan om evenveel van je vader te houden als van je moeder, en andersom?

Besef dat je, ondanks de ingewikkelde loyaliteiten, allebei jouw ouders een plek in je hart kan geven. Dat wat er bij je ouders speelt, mag je bij hen laten. Dat laat je los. Misschien doet dat je ouder(s) pijn, en geeft dat jou vervolgens een schuldgevoel, maar het is onmogelijk om door het leven te gaan zonder je schuldig te voelen. Dus ga uit huis, terwijl je weet dat je moeder in een gat valt en liever hebt dat je thuis blijft wonen. Vier je verjaardag of kerst op een manier hoe jij dat wilt, terwijl je weet dat je vader iets anders voor ogen had. Het gevoel van onschuldig blijven, oftewel loyaal blijven, is vaak prettiger dan je schuldig maken. Maar groeien en écht volwassen worden is niet mogelijk zonder schuld.

Leef jouw eigen leven, met allebei je ouders in jouw hart. Hierdoor voel je je vollediger en kun je meer jezelf zijn. Ik wens je veel plezier met onderzoeken hoe je loyaal kunt zijn aan de belangrijkste persoon op deze wereld: jijzelf ?

Demi Keppel is werkzaam bij Stichting Villa Pinedo als trainer en coach en werkt als familieopsteller en systemisch coach bij ‘De fontein’, de praktijk van Els van Steijn. Haar ouders gingen scheiden toen ze net 9 jaar was. Vanuit deze verschillende vakgebieden schrijft zij een maandelijkse column voor jongvolwassenen bij Villa Pinedo.